1837 წლის 8 ნოემბერს, ყვარელში დაიბადა ილია ჭავჭავაძე - ქართველი საზოგადო მოღვაწე, პუბლიცისტი, ჟურნალისტი, პოლიტიკოსი, მწერალი, რომელმაც მნიშვნელოვანი როლი შეასრულა მეცხრამეტე საუკუნეში საქართველოში სამოქალაქო საზოგადოების ჩამოყალიბებაში, გადამწყვეტი წვლილი შეიტანა საქართველოს ეროვნულ-განმათავისუფლებელი მოძრაობის შექმნასა და ლიბერალური ფასეულობების გავრცელებაში.

მისი სახელი ასევე დაკავშირებულია ქალაქ დუშეთთან, რადგან იგი 1864 - 1873 წლებში დუშეთის მაზრაში მომრიგებელ მოსამართლედ მუშაობდა, ხოლო ამ სასამართლოს შენობას 2013 წლიდან კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლის სტატუსი აქვს.

ქართული მართლმადიდებელი სამოციქულო ეკლესიის მიერ ილია ჭავჭავაძე შერაცხულია წმიდანად, სახელით წმიდა ილია მართალი.